ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΤΟΥ 3ου ΤΟΜΟΥ
Επιστημονικό επιτελείο Ευχαριστήριο Διάγραμμα περιεχομένων 3ου τόμου ΜΕΡΟΣ Α’ Η ΔΟΞΑ ΚΑΙ Ο ΠΟΝΟΣ ΤΩΝ ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΩΝ ΠΑΤΡΙΔΩΝ Α’ ΒΟΡΕΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ (Β. Ήπειρος, Άνω Μακεδονία, Θράκη) Η Βόρεια Ήπειρος (Αριστ. Κεσόπουλος) Η Άνω Μακεδονία (Κων. Βακαλόπουλος) — Ο Βόρειος Ελληνισμός σε δοκιμασία — Η γενοκτονία του Βόρειου Ελληνισμού — Η Ελλάδα παραμέλησε τον Βόρειο Ελληνισμό — Η ένταξη των προσφύγων στον εθνικό κορμό — Το μικρόβιο του τοπικισμού διασπά την εθνική ενότητα — Ακρίτες και πρόσφυγες ενωμένοι — Οι δοκιμασίες του Ακριτικού Ελληνισμού στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και στον Εμφύλιο Η Θράκη (Κων. Βακαλόπουλος) α) Η ελληνικότητα της Θράκης β) Η Θράκη κατά τους δύο τελευταίους αιώνες γ) Παιδεία και πολιτισμός στην τουρκοκρατούμενη Θράκη δ) Το Θρακικό Ζήτημα ε) Η μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης Β’ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΑΥΡΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ (ΕΥΞΕΙΝΟΥ) (Χρύσα Αράπογλου) — Οι Έλληνες στη Μαύρη Θάλασσα — Σύντομο ιστορικό του Ελληνισμού της Μαύρης Θάλασσας Γ’ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ (Ανατ. Θράκη - Πόντος - Μ. Ασία) Σύντομη εισαγωγή στον Αλύτρωτο Ελληνισμό της Ανατολής (Αριστ. Κεσόπουλος) Η ελληνική πολιτισμική ταυτότητα μέσα από τα μνημεία της Ανατολής (Δημ. Αθανασιάδης)
ΜΕΡΟΣ Β’ ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Α’ ΟΙ ΝΙΚΗΦΟΡΟΙ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ (1912-13) ΚΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ ΚΑΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1. Τα εξωτερικά προβλήματα του ελληνικού κράτους και η βαλκανική συνεργασία κατά της Τουρκίας (Κων. Βακαλόπουλος) 2. Οι νικηφόροι Βαλκανικοί Πόλεμοι (Κων. Βακαλόπουλος)     α) Ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος     β) Ο Β’ Βαλκανικός Πόλεμος Β’ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ Α’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ 1. Ο αδελφοκτόνος Διχασμός για τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο (Κων. Βακαλόπουλος)     α) Πιέσεις των εμπολέμων για προσεταιρισμό της Ελλάδας     β) Η απόβαση των Συμμάχων στη Θεσσαλονίκη     γ) Η Ελλάδα κλίνει προς το μέρος των Συμμάχων 2. Η συμμετοχή της Ελλάδος στον Πόλεμο - Η απελευθέρωση της Θράκης (Κων. Βακαλόπουλος
ΜΕΡΟΣ Γ’ Ο ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ
Α’ Η ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗ «ΜΕΓΑΛΗΣ ΙΔΕΑΣ» Η Ελλάδα των «Δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών» (Κων. Βακαλόπουλος) — Ο ελληνικός στρατός αποβιβάζεται στη Σμύρνη και καταλαμβάνει τη Δυτική Μικρά Ασία — Ο Κεμάλ αντιδρά και αναλαμβάνει την εξουσία στην Τουρκία — Η Συνθήκη των Σεβρών (1920) Η πτώση του Βενιζέλου (Φ. Κ. Βώρος) Η Μικρασιατική Εκστρατεία (Κων. Βακαλόπουλος) – Ο Βενιζέλος αποχωρεί από την πολιτική. Επιστρέφει ο βασιλιάς Κωνσταντίνος – Οι Σύμμαχοι αλλάζουν στάση στη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου (1921) – Αυτοκριτική του Ελ. Βενιζέλου για το έργο του (Πην. Δέλτα) – Η Ελλάδα μένει μόνη – Η δεινή θέση του στρατού μας στη Μικρασία – Η προδοσία της Γαλλίας – Μια αντίδραση πατριωτών: Η «Εθνική Άμυνα» και το «Δημοκρατικό Μανιφέστο» – Η οδυνηρή ήττα του ελληνικού στρατού – Η πτώση της Σμύρνης και η Ανταλλαγή Η ρωσική βοήθεια στην Τουρκία έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην ήττα μας (Αχιλ. Ανθεμίδης) (άγνωστες συνταρακτικές αποκαλύψεις σε επίσημα κείμενα για την υποστήριξη του Λένιν προς τον Κεμάλ) Ήταν αναπόφευκτη η τραγωδία και ποιος φταίει; (Φ.Κ. Βώρος) Τα λάθη του Βενιζέλου και οι συνέπειές τους (Βλ. Αγτζίδης) – Η υποτίμηση του Ποντιακού Κινήματος της ανεξαρτησίας – Οι εκλογές του '20 – Η εγκατάλειψη του Μικρασιατικού Μετώπου – Η εγκατάλειψη της Ανατ. Θράκης – Η ταπεινωτική Συνθήκη της Λωζάννης – Τα αποτελέσματα της ήττας ΞΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Θα μπορούσαμε να μείνουμε; (Γιάννης Καψής) Β’ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ (Κων. Βακαλόπουλος) – Επανάσταση του στρατού αναγκάζει το βασιλιά να παραιτηθεί – Η Δίκη των Έξι – Οι όροι της Συνθήκης της Λωζάννης – Προσφυγιά: Το ξερίζωμα των Ελλήνων από τις εστίες τους – Ο Βενιζέλος συμβιβάζεται με την πραγματικότητα και υπογράφει Σύμφωνο Ελληνοτουρκικής Φιλίας με τον Κεμάλ (1930) – Αντιδράσεις για τη Συμφωνία Ειρήνης-Καταχρήσεις Γ’ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ (Βλάσης Αγτζίδης) – Η θεωρητική προετοιμασία της Γενοκτονίας – Η Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής – Η Ποντιακή Αντίσταση – Ελλάδα και Σύμμαχοι αρνούνται να βοηθήσουν τον απελευθερωτικό αγώνα των Ποντίων ανταρτών – Οι ωμότητες των Τούρκων όπως τις είδαν οι ξένοι επίσημοι –  Η Συνθήκη της Λωζάννης και η Ανταλλαγή των Πληθυσμών
ΜΕΡΟΣ Δ’ Η ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ
Το τραγούδι των προσφύγων (ποίημα Κωστή Παλαμά) Η Μεγάλη Προσφυγιά του 1922 (Γιώργος Γιαννακόπουλος)  257-265 – Εισαγωγή – Η «Έξοδος» των προσφύγων – Η εποποιΐα της εγκατάστασης των προσφύγων στην Ελλάδα Τα «καλά» της Προσφυγιάς (Κων. Βακαλόπουλος) – Η εθνολογική συνεισφορά των προσφύγων – Η οικονομική συνεισφορά των προσφύγων – Τα στατιστικά της Ανταλλαγής των Πληθυσμών Δυσμενής η αντιμετώπιση των προσφύγων (Βλ. Αγτζίδης) – Η συνωμοσία της σιωπής Παράθεμα: Εχθρική ή ψυχρή στην αρχή η υποδοχή των προσφύγων κατά τους λογοτέχνες (Κων. Βακαλόπουλος) Οι πρώτοι πρόσφυγες στη Μακεδονία ήρθαν από το 1913 (Κων. Βακαλόπουλος) Προσφυγικοί συνοικισμοί και χωριά στο νομό Θεσσαλονίκης (Κων. Βακαλόπουλος)   ΞΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: Ο Ελληνισμός ξανασταυρώνεται (Γιάννης Καψής) ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Οι ιστορικές εκκρεμότητες και η ελληνική εμπλοκή (Βλ. Αγτζίδης) ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ

3ος ΤΟΜΟΣ